Nie ma odwrotu. Nadchodzi zmiana, która wpłynie na całe społeczeństwo

W świecie, gdzie technologia zmienia nasze codzienne nawyki z zawrotną prędkością, europejski system płatności stoi u progu bezprecedensowej transformacji. Unia Europejska przygotowuje się do wprowadzenia fundamentalnych zmian, które na zawsze odmienią sposób, w jaki dokonujemy transakcji finansowych. Tradycyjne metody płatności, które towarzyszyły nam przez dekady, niedługo staną się reliktem przeszłości, ustępując miejsca rozwiązaniom biometrycznym i cyfrowym.

fot. Warszawa w Pigułce

Bruksela intensywnie pracuje nad kompleksową reformą systemu płatności, która wprowadzi nas w nową erę, gdzie cyfry znikną z kart bankowych w całej Wspólnocie. W niedalekiej przyszłości wszystko, czego będziemy potrzebować do zrobienia zakupów, to nasz telefon i biometryczna weryfikacja tożsamości. Wszystkie numery widniejące w tej chwili na kartach bankowych zostaną całkowicie usunięte, co stanowi krok milowy w kierunku zwiększenia bezpieczeństwa transakcji elektronicznych.

Pierwszym etapem tej rewolucji będzie znaczące ograniczenie operacji gotówkowych. W Polsce aktualnie obowiązuje limit płatności gotówkowych w transakcjach między firmami wynoszący 15 tysięcy złotych. Jednak w 2024 roku Parlament Europejski przyjął pakiet przepisów wprowadzający całkowity zakaz regulowania gotówką transakcji przekraczających wartość 10 tysięcy euro, co odpowiada około 43 tysiącom złotych. Choć kwota ta jest wyższa niż obecny limit obowiązujący w Polsce, nowe regulacje wprowadzą dodatkowo nadzór i kontrolę nad transakcjami gotówkowymi o wartości powyżej 3 tysięcy euro (około 13 tysięcy złotych).

Co istotne, do tej pory w naszym kraju limity transakcji gotówkowych dotyczyły wyłącznie obrotu gospodarczego, natomiast nowe przepisy obejmą również transakcje prywatne. Planowane ograniczenia dotyczące płatności gotówkowych mają wejść w życie w 2027 roku. Bruksela argumentuje, iż celem tych restrykcji jest skuteczniejsze zwalczanie procederu prania pieniędzy, przeciwdziałanie finansowaniu terroryzmu oraz zwiększenie ogólnej przejrzystości systemu finansowego w Unii Europejskiej.

Równolegle z ograniczeniami dotyczącymi płatności gotówkowych, nadchodzą rewolucyjne zmiany w obszarze kart płatniczych. W ramach działań na rzecz uproszczenia i poprawy bezpieczeństwa płatności internetowych, do 2030 roku wszystkie numery widniejące na kartach bankowych zostaną usunięte. Oznacza to, iż na plastikowych kartach nie będzie już widoczny ani numer karty, ani data ważności, ani kod zabezpieczający CVV. Głównym celem tej transformacji jest radykalne zmniejszenie liczby oszustw związanych z kartami płatniczymi oraz optymalizacja doświadczeń użytkowników.

Na nowych kartach bankowych widnieć będą wyłącznie dane właściciela, natomiast wszystkie pozostałe informacje będą przechowywane w formie cyfrowej. Podczas dokonywania zakupów online konsumenci nie będą już musieli manualnie wprowadzać numeru karty, daty jej ważności czy kodu CVV. Zamiast tych czasochłonnych i podatnych na błędy czynności, użytkownicy będą po prostu wybierać metodę płatności (CB, Visa, Mastercard) oraz podawać adres e-mail lub numer telefonu powiązany z ich kontem bankowym.

System płatności zostanie w pełni zintegrowany z aplikacjami bankowymi, które w momencie transakcji będą wysyłać powiadomienie na telefon użytkownika z prośbą o autoryzację płatności. Weryfikacja tożsamości odbywać się będzie dzięki skanowania odcisku palca lub rozpoznawania twarzy, co stanowi najwyższy poziom zabezpieczenia biometrycznego. Ta innowacyjna technologia, znana jako „tokenizacja” oraz „click to pay”, przypomina rozwiązania już wykorzystywane przez popularne platformy takie jak PayPal, Apple Pay czy Google Pay, jednak będzie działać na znacznie szerszą skalę.

System tokenizacji polega na zastąpieniu wrażliwych danych karty unikalnym ciągiem znaków, który jest bezużyteczny dla potencjalnych oszustów. Dzięki temu choćby w przypadku przechwycenia danych transakcji, cyberprzestępcy nie będą w stanie wykorzystać ich do nieuprawnionego dostępu do środków finansowych użytkownika. Jest to odpowiedź na rosnące zagrożenia związane z cyberprzestępczością oraz coraz bardziej zaawansowane metody kradzieży danych finansowych.

Rewolucja płatnicza przyniesie również korzyści związane z wygodą i szybkością realizacji transakcji. Biometryczna autoryzacja trwa zaledwie ułamek sekundy, co znacząco przyspieszy proces dokonywania zakupów zarówno online, jak i w tradycyjnych sklepach. Ponadto, eliminacja konieczności noszenia przy sobie gotówki i kart plastikowych zmniejszy ryzyko kradzieży czy zgubienia fizycznych środków płatniczych.

Zmiany te wpisują się w szerszą strategię cyfryzacji gospodarki europejskiej i są odpowiedzią na globalne trendy w sektorze finansowym. Wprowadzenie nowoczesnych rozwiązań płatniczych ma również na celu wzmocnienie pozycji Unii Europejskiej na arenie międzynarodowej w obszarze innowacji finansowych. Warto podkreślić, iż podobne rozwiązania są już z powodzeniem wprowadzane w krajach azjatyckich, szczególnie w Chinach, gdzie płatności mobilne i biometryczne zdominowały rynek.

Dla konsumentów oznacza to konieczność adaptacji do nowych technologii, ale jednocześnie niesie obietnicę zwiększonego bezpieczeństwa i wygody. Dla sektora bankowego i finansowego nadchodzące zmiany stanowią wyzwanie technologiczne i organizacyjne, wymagające znaczących inwestycji w infrastrukturę informatyczną oraz edukację klientów.

Rewolucja płatnicza w Europie jest nieuchronna i zmierza w kierunku pełnej cyfryzacji oraz biometrycznej autoryzacji transakcji. Choć tradycyjne metody płatności jeszcze przez kilka lat będą funkcjonować równolegle z nowymi rozwiązaniami, ich znaczenie będzie systematycznie maleć, aż do całkowitego zastąpienia przez technologie cyfrowe. najważniejsze pytanie nie brzmi już „czy”, ale „kiedy” całkowicie pożegnamy się z gotówką i tradycyjnymi kartami płatniczymi.